Kiedy będzie zrewitalizowany 100-letni most dawnej kolejki wąskotorowej? [FOTO]

Ten most, który od ponad wieku łączy Otwock i Józefów, „pamięta” czasy, gdy nad Świdrem rozbrzmiewał stukot kół wąskotorówki. Most dawnej kolejki wąskotorowej został wybudowany w 1912 roku jako część Jabłonowskiej Kolei Dojazdowej, która przez dziesięciolecia woziła pasażerów m.in. na trasie linii otwockiej aż do Karczewa. Kolejka służyła przede wszystkim kuracjuszom i letnikom, bo jej trasa przebiegała przez tereny, gdzie znajdowały się liczne pensjonaty (świdermajery), sosnowe lasy i plaże nad Świdrem czy Wisłą. W okresie międzywojennym kolejka cieszyła się ogromną popularnością (pociągi kursowały kilka razy dziennie). 

Linię zlikwidowano w 1963 roku, gdy komunikację kolejową zastąpiły autobusy i samochody. Choć pociągi wąskotorowe przestała kursować, most przetrwał do dziś. Rozpadający się, zardzewiały i zarośnięty krzewami nadal służy mieszkańcom – głównie rowerzystom, spacerowiczom i plażowiczom, bo po obu stronach Świdra znajdują się tereny rekreacyjne: miejska plaża po stronie Otwocka i park rekreacyjny po stronie Józefowa.

Wspólna inwestycja

Obecnie most jest w fatalnym stanie, dosłownie się sypie. Nie popadnie w całkowitą ruinę, bo dwa samorządy uznały, że to nie tylko ważna część lokalnej historii, ale też obiekt, który wciąż może służyć mieszkańcom i wspierać rozwój turystyki w naszej okolicy. Jak informowaliśmy w styczniu br. władze Otwocka i Józefowa zapewniają, że most kolejki wąskotorowej nad Świdrem zostanie wyremontowany. Będzie to wspólna inwestycja obu samorządów, które razem sfinansują modernizację zabytkowej przeprawy z 1912 roku. Dokumentacja projektowa jest już gotowa i została uzgodniona z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. 

Kiedy zaczną się roboty?

Koszt inwestycji oszacowano na około 8,1 mln zł. Jak już wcześniej informowaliśmy, Otwock i Józefów podzielą się wydatkami – Otwock zabezpieczył w budżecie 4,5 mln zł, Józefów – 2,5 mln zł, a brakującą kwotę, czyli 1,5 mln zł, dołożyło starostwo powiatowe. 

Pod koniec tego roku Otwock ogłosił przetarg na rewitalizację mostu z 1912 roku. Zgłosiło się 12 firm – żadna z nich nie pochodzi z lokalnego rynku. Oferty złożyły m.in. przedsiębiorstwa z Warszawy, Sopotu i województwa świętokrzyskiego. Najniższą cenę, około 3,5 mln zł, zaproponowało Przedsiębiorstwo Budownictwa Komunikacyjnego „Mostkol” z Moskorzewa, natomiast najwyższe oferty złożyły warszawskie spółki „Simplytech” (8,2 mln zł) oraz konsorcjum „B2” (8,1 mln zł). Na jednej z ostatnich sesji Rady Miasta, Otwock przeniosło realizacje inwestycji na 2026 rok. 

Fatalny stan mostu i koryta rzeki

Most dawnej kolejki to sześcioprzęsłowy, żelbetowy obiekt, który znajduje się w Rezerwacie Świder. – Obecny stan mostu i koryta rzeki znacznie odbiega od pierwotnego. Koryto zostało zdegradowane z powodu braku odpowiedniej konserwacji. Zwalone drzewa przed mostem stworzyły tam odsypisko, które skierowało nurt rzeki w stronę lewego brzegu. Część kamiennych umocnień wokół filarów została zniszczona, a w pobliżu mostu, w jego świetle, na odsypisku wyrosły drzewa, które obecnie osiągnęły już znaczne rozmiary i część drzew zostanie wycięta, zwłaszcza te zagrażające konstrukcji mostu – czytamy w dokumentacji projektowej.  

Przed lewym przęsłem mostu kiedyś utworzono próg piętrzący na fundamentach (zalegalizowane urządzenie wodne). Ten próg finalnie prowadzi do intensywnej erozji dennej w tym przęśle. Jest to jedyne przęsło, przez które wody mogą przepływać pod mostem. Woda, spływając z progu z dużą energią, powoduje, że w tym miejscu pod mostem utworzył się bystrotok o głębokości niemal 2 m. 

Modernizacja i wycinka drzew

Prace modernizacyjne zabytkowego mostu będą prowadzone etapami. Inwestycja będzie dotyczyła kompleksowego remontu/rewitalizacji obiektu, od wymiany nawierzchni i naprawy konstrukcji, po montaż nowych balustrad, oświetlenia i systemu odwodnienia. 

W pierwszej kolejności wykonawca uporządkuje teren wzdłuż rzeki przy moście (10 metrów powyżej i poniżej obiektu). Koryto zostanie oczyszczone z drzew, korzeni i krzewów. Potem robotnicy zdemontują stare elementy mostu m.in. nawierzchnię i balustrady. Potem zacznie się naprawa konstrukcji obiektu, remont płyty pomostu, wzmocnienie brzegów rzeki i zrobienie nowych schodów oraz dróg dojazdowych. Na zakończenie inwestycji wykonawca położy nową nawierzchnię na moście, zamontuje nowe balustrady i oświetlenie. To będzie most pieszo-rowerowy. Nowe oświetlenie podkreśli zabytkowy charakter mostu, ale bez szkody dla przyrody. Lampy pojawią się tylko na górnej części konstrukcji, czyli pod mostem światła nie będzie, aby nie powodować zanieczyszczenia światłem na terenie rezerwatu. 

Czytaj także: