Pacjenci i szpitale czekają na wznowienie pracy reaktora jądrowego Maria w Świerku

Najbardziej zapracowaną Marię w Polsce można znaleźć na Mazowszu. Maria to reaktor jądrowy. Jedyny działający w Polsce. Znajduje się w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Świerku. Maria jest obecnie jedynym i unikatowym urządzeniem badawczym tego typu w Polsce i na świecie, które ma istotne znaczenie dla zdrowia publicznego, gospodarki i nauki. Od kilkunastu lat Maria służy i nauce, i gospodarce. Gdyby nagle ją wyłączyć, życie tysięcy chorych w Polsce i na świecie byłoby zagrożone. 

Reaktor jest producentem radiofarmaceutyków (wśród nich jest radioaktywny jod) – dostarcza radioizotopy, które są wykorzystywane do obrazowania guzów nowotworowych oraz do ich leczenia, ale po niższych cenach niż te proponowane za granicą. Dzięki reaktorowi w Świerku medycyna nuklearna stała się dostępna nie tylko dla pacjentów i szpitali w Polsce, ale także chorym w innych krajach – radioizotopy są eksportowane na cały świat.

– Z produktów opartych na radioizotopach produkowanych w reaktorze Maria korzysta około 17 milionów ludzi na całym świecie – podkreśla Narodowe Centrum Badań Jądrowych w Świerku. – Zgodnie z szacunkami konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny nuklearnej, w Polsce rocznie przeprowadza się około 380 tysięcy procedur medycyny nuklearnej – informuje narodowe centrum badań. I dodaje, że budowę reaktora Maria rozpoczęto w czerwcu 1970 roku, a został uruchomiony w grudniu 1974 roku w działającym wówczas Instytucie Badań Jądrowych (IBJ). 

Po ponad 40-letniej eksploatacji reaktora Maria, większość układów technologicznych, włączając te niezbędne do zapewnienia bezpiecznej eksploatacji, wymaga modernizacji. Dlatego polski rząd podjął decyzję o modernizacji reaktora Maria, aby umożliwić jego funkcjonowanie co najmniej do 2050 roku. Koszt remontu, który potrwa aż siedem lat, wynosi około 91,7 mln złotych. Reaktor od roku jest remontowany. W ramach remontu zostaną zmodernizowane m.in. układy zasilania energią elektryczną, sterowania i zabezpieczeń, wentylacji, awaryjnego ostrzegania oraz chłodzenia wentylatora. 

Reaktor nie może zostać ponownie uruchomiony, ponieważ niektóre urządzenia podczas remontu musiały zostać wymienione. Najważniejsza część modernizacji reaktora miała zakończyć się w połowie lipca br., ale prace jeszcze trwają i nie można jeszcze wznowić produkcji leków. Obecnie reaktor musi przejść serię testów. Jeśli nic nie stanie na przeszkodzie Maria wznowi pracę w sierpniu. 

Do czasu zakończenia remontu reaktora Maria, nasz kraj jest zmuszony sprowadzać radioizotopy z zagranicy, w tym z Republiki Południowej Afryki i Węgier. Planuje się, że jesienią Polska będzie już niezależna od zagranicznych dostawców.